Via de WhatsApp had ik laatst contact met een goede vriend. Hij vertelde me dat hij enorm van het boek Stoner aan het genieten was. Dat maakte me direct nieuwsgierig naar dit boek. Eerlijk gezegd, had ik er nog niet van gehoord. Maar 2 dagen later zat ik in de trein naar Amsterdam en in die treincoupé waren maar liefst 3 mensen Stoner aan het lezen. Ik werd nog meer benieuwd en kon niet wachten om zelf aan het boek te beginnen.
Van de week was het zover. En het was een echt genieten. Allereerst van de beschrijving van het eenvoudige leven. Daarnaast intrigeerde de hoofdpersoon William Stoner me. Ik probeerde zijn leven in te voelen en te begrijpen. En toen kwam daar die onverwachte kans van Stoner om te gaan studeren. Mooi dacht ik. Nu gaat hij zichzelf vinden en genieten. Natuurlijk was zeker aan het begin van de vorige eeuw de stap van eenvoudig platteland naar de stad een hele grote. Hij maakte een eerste zelfstandige levensstap door van studie te wisselen. Net toen ik dacht dat deze man zijn echte passies niet zou ontdekken, waren ze daar zomaar aanwezig. Hij had zelfs even meer lef dan ik eerst dacht en voelde. Hij leek voor zichzelf te durven kiezen. En dan toch …….
William Stoner wordt aan het einde van de negentiende eeuw geboren als zoon van een arme boerenfamilie. Tot groot verdriet van zijn ouders kiest hij voor een carrière als docent Engels. Hij wijdt zijn leven aan de literatuur en aan de liefde – en haalt niet veel succes op beide fronten. Zijn huwelijk met een vrouw uit een gegoede familie vervreemdt hem verder van zijn ouders, zijn carrière verloopt moeizaam en zijn vrouw keert zich tegen hem. Het eerst zo rijke contact met zijn dochter verdampt. Een rakende liefdesrelatie en de echte passie voor zijn werk verliest hij om toch voort te kunnen op de universiteit. Stoner sterft uiteindelijk in anonimiteit.
John Williams (1922-1994) wordt momenteel wereldwijd herontdekt als schrijver van een uniek en hartverscheurend oeuvre. Hij publiceerde vier romans, alle zeer verschillend qua setting. Stoner, dat door New York Review Books in 2006 werd heruitgegeven (het origineel verscheen in 1965) is niet alleen in Amerika een bestseller (meer dan 100.000 exemplaren verkocht), het wordt ook met veel succes in de rest van de wereld opnieuw uitgegeven: in zowel Frankrijk als Israël bereikte het de bestsellerlijst en ook in Spanje, Italië en Nederland wordt het boek als meesterwerk ontvangen. Augustus, het boek dat hij als laatste publiceerde, werd in 1973 bekroond met de National Book Award voor fictie. In 2013 zal van Williams ook Butcher’s Crossing in het Nederlands verschijnen.
Deze rakende en mooi geschreven roman van John Williams heeft voor mij de afdronk van het durven maken van je leven. Hoe vaak denken we niet dat de manier waarop we ons leven leiden, de enige weg is die er voor ons is. Achteraf zien we vaak wel de kruispunten van de keuzes die wij hadden. Al waren die wegen dan misschien wat minder geplaveid en voorspelbaar. Dat vertelt het verhaal van Stoner mij. Het duurde even voor hij zijn passies en gevoel durfde te voelen en erkennen. Kort ging hij ervoor. In mijn ogen te kort.
Een heerlijk boek om te genieten door dat het zo rakend geschreven is. Wat mij betreft gewoon een aanrader.
Helma Ketelaar
Werkt vanuit haar bedrijf Merkbaar Resultaat
www.merkbaarresultaat.nl
